Isop
Hyssopus officinalis subsp. officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Mariarmo, Magermo, Maiarmo, Meirarmo.
Noms en français : Hysope, Hysope officinale.
Descripcioun :L'isop es uno pichoto planto lignouso à la baso e redoulento, que trachis en mato dins li relarg secarous de colo e basso mountagno. La subsp. officinalis, la mai courènto, porto de fueio sènso péu e un pau longo. La flour èi d'un poulit blu en generau proun founça. Regarda la subps. canescens que trachis en Crau.
Usanço :Es uno bono erbo de la cousino pèr apoundre de goust, autambèn pèr n'en faire de tisano o d'aigarden. Poudès acampa li fueio pèr n'en bouta dins l'ensalado champanello. Ei peréu uno planto vertuouso contro lou tussi, li proublèmo de digestioun e li fèbre.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyssopus
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Liò : Colo
- Roucaio
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hyssopus officinalis subsp. officinalis L., 1753
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753